Ινστιτούτα

Βασικοί Άξονες Στρατηγικής του Ινστιτούτου είναι:

• Η ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και περαιτέρω ενεργοποίηση της επιστημονικής κοινότητας εντός του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, αναφορικά με τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της απολιγνιτοποίησης και των προοπτικών που ανοίγονται μέσω των πολιτικών στην κατεύθυνση της δίκαιης και αναπτυξιακής ενεργειακής μετάβασης.
• Η ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και περαιτέρω ενεργοποίηση των φοιτητών και φοιτητριών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, για ζητήματα που αφορούν στην ενέργεια, στο περιβάλλον και στις πολιτικές δίκαιης μετάβασης και ένταξη των πεδίων αυτών στις στρατηγικές συνέχισης των σπουδών τους.
• Η τεκμηριωμένη και συστηματική επικοινωνία, ενημέρωση, διαβούλευση και δικτύωση με φορείς της τετραπλής έλικας (διοίκηση, επιχειρήσεις, ακαδημία, πολίτες) στο τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο.
• Η ενδυνάμωση της εξωστρέφειας του Πανεπιστημίου σε ζητήματα ενέργειας, περιβάλλοντος και δίκαιης μετάβασης, με έμφαση στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων οι οποίες βιώνουν πολύ σημαντικές προκλήσεις ενεργειακής μετάβασης στην κατεύθυνση της κλιματικής ουδετερότητας.
• Η ανάπτυξη δικτυώσεων και συνεργασιών του Ινστιτούτου με αντίστοιχα Ινστιτούτα των περιοχών ενεργειακής μετάβασης στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς και με αντίστοιχες πλατφόρμες (π.χ. Just Transition Platform) και Fora που έχει συστήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
• Η διεξαγωγή βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας, η ανάπτυξη πρωτοπόρων τεχνολογιών παραγωγής καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών.
• Η επιδίωξη “επιστημονικής και τεχνολογικής αριστείας” σε επιλεγμένες περιοχές, που περιλαμβάνουν την Ενέργεια, το Περιβάλλον και τις Πολιτικές.
• Προσέλκυση επενδύσεων στη Δυτική Μακεδονία αλλά και ικανοποίηση των αναγκών του Ελληνικού και Ευρωπαϊκού βιομηχανικού και παραγωγικού τομέα.
• Συνδυασμός της Έρευνας και της Καινοτομίας με την Περιφερειακή Ανάπτυξη και την προσέλκυση επενδύσεων.
• Διασύνδεση και λειτουργική συνεργασία με την Ελληνική και Διεθνή βιομηχανία.
• Άνοιγμα στον κόσμο μέσω συνεργασιών με Ερευνητικά Κέντρα και Πανεπιστήμια στην Ελλάδα και το Εξωτερικό.
• Επικέντρωση σε νέες διατμηματικές ερευνητικές κατευθύνσεις μεγάλου επιστημονικού, κοινωνικού και οικονομικού ενδιαφέροντος και υψηλής προστιθέμενης αξίας.
• Ανάπτυξη σύγχρονων περιβαλλοντικών τεχνολογιών για τη μείωση κυρίως του ανθρακικού αποτυπώματος βιομηχανιών.
• Συμβολή στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
• Αξιοποίηση τεχνικών τεχνητής νοημοσύνης και βελτιστοποίησης σε ενεργειακά συστήματα για την ανάπτυξη έξυπνων δικτύων ενέργειας με έμφαση στη διαλειτουργικότητα, τη χρήση μεγάλων δεδομένων και την αυξημένη εποπτεία και επικοινωνία.
• Κόμβοι αυτόνομων ενεργειακών συστημάτων διαφόρων επιπέδων (νανοδίκτυα σε επίπεδο κτιρίου, μικροδίκτυα, κτλ) που μπορούν να λειτουργούν και ως μέρος ενός μεγάλου διασυνδεδεμένου συστήματος ή ενεργειακής κοινότητας, αλλά και αυτόνομα.
• Ανάπτυξη καινοτόμων υλικών, νέων προϊόντων και υπηρεσιών.
• Βέλτιστο στρατηγικό ενεργειακό σχεδιασμό της περιφέρειας και της χώρας.
• Σχεδιασμό, ανάπτυξη και υλοποίηση καινοτόμων λύσεων διαχείρισης ενέργειας.

Οι κύριες κατευθύνσεις του Ινστιτούτου περιλαμβάνουν:

• Ανάπτυξη της ερευνητικής δραστηριότητας: Το Ινστιτούτο δεσμεύεται να προωθεί βασική και εφαρμοσμένη διεπιστημονική έρευνα στους τομείς της ενεργειακής ανάπτυξης και της δίκαιης μετάβασης, της κλιματικής ουδετερότητας καθώς και της διακυβέρνησης της μετάβασης
• Διάχυση της γνώσης: Το Ινστιτούτο επιδιώκει τη διάχυση και τη δημοσιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων και των επιστημονικών και τεχνολογικών επιτευγμάτων στους τομείς της ενεργειακής ανάπτυξης και της μετάβασης.
• Αξιοποίηση των αποτελεσμάτων: Το Ινστιτούτο προωθεί την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων προς όφελος της επιστημονικής κοινότητας, της βιομηχανίας και της τοπικής κοινωνίας.
• Εκπαίδευση: Το Ινστιτούτο επενδύει στην εξειδίκευση νέων επιστημόνων στους τομείς της πράσινης οικονομίας, της κλιματικής αλλαγής και της ενεργειακής μετάβασης.
• Υποστήριξη και συμβουλευτική: Το Ινστιτούτο παρέχει τεκμηριωμένη επιστημονική υποστήριξη και συμβουλευτικές δράσεις σε θέματα ενεργειακής ανάπτυξης και μετάβασης, όχι μόνο στη Δυτική Μακεδονία αλλά και σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
• Διασυνοριακή συνεργασία: Το Ινστιτούτο αναζητά τη συνεργασία με συναφείς ερευνητικούς φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό, προωθώντας τη διασυνοριακή συνεργασία σε θέματα ενεργειακής διαχείρισης και δίκαιης μετάβασης.
• Δημιουργία αποθετηρίου δεδομένων: Το Ινστιτούτο προωθεί τη δημιουργία ενός ανοιχτού και δυναμικού αποθετηρίου δεδομένων που αφορούν την ενεργειακή ανάπτυξη και τη δίκαιη μετάβαση.
• Ανάπτυξη των επιστημών: Το Ινστιτούτο προωθεί την ανάπτυξη και την προαγωγή των επιστημών Οικονομίας, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Διοίκησης.
• Υποστήριξη στην εκπαίδευση: Το Ινστιτούτο καλλιεργεί την καινοτομία και αριστεία, παρέχοντας υποστήριξη στην απασχόληση και την κοινωνική ανθεκτικότητα.
• Μεταφορά τεχνογνωσίας και τεχνολογίας: Το Ινστιτούτο προωθεί τη μεταφορά τεχνογνωσίας και τεχνολογίας και προωθεί την καινοτομία στους παραγωγικούς τομείς της Περιφέρειας.
• Διασύνδεση των επιστημών: Το Ινστιτούτο ενθαρρύνει την αποτελεσματική αλληλεπίδραση μεταξύ εκπαίδευσης, έρευνας και επιχειρηματικότητας στους τομείς του περιβάλλοντος, της ενέργειας και της δίκαιης μετάβασης.
• Υποστήριξη εθνικών προγραμμάτων: Το Ινστιτούτο στηρίζει την υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) και του Προγράμματος Δίκαιης Μετάβασης (ΠΔΑΜ) που αφορούν τη Δυτική Μακεδονία.
• Διασύνδεση και συνέργειες: Το Ινστιτούτο αναπτύσσει δικτυώσεις και συνέργειες στο τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο με φορείς, ιδρύματα και οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, σε θέματα ενεργειακής ανάπτυξης και μετάβασης.
• Διοργάνωση εκδηλώσεων: Το Ινστιτούτο διοργανώνει συνέδρια, συμπόσια, ημερίδες και συναντήσεις που σχετίζονται με τα ζητήματα της ενέργειας, του περιβάλλοντος και της δικαιοσύνης μετάβασης.
• Κοινές δράσεις και πρωτοβουλίες: Το Ινστιτούτο συνεργάζεται με ινστιτούτα, φορείς και κέντρα που δραστηριοποιούνται στον ίδιο ή συγγενή επιστημονικό τομέα στην Ελλάδα και το εξωτερικό.Αρχή φόρμας

• Ενημέρωση και Ευαισθητοποίηση: Η προώθηση της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της επιστημονικής κοινότητας εντός του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας σχετικά με τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της απολιγνιτοποίησης και των προοπτικών της δίκαιης και αναπτυξιακής ενεργειακής μετάβασης.
• Ενημέρωση και Ευαισθητοποίηση των Φοιτητών: Η εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των φοιτητών και φοιτητριών του Πανεπιστημίου για θέματα που αφορούν στην ενέργεια, το περιβάλλον και στις πολιτικές δίκαιης μετάβασης, συμπεριλαμβανομένης της ένταξης των πεδίων αυτών στις στρατηγικές συνέχισης των σπουδών τους.
• Δικτύωση με την Τετραπλή Έλικα: Η δημιουργία συστηματικών μηχανισμών επικοινωνίας, διαβούλευσης και δικτύωσης με φορείς της τετράπλευρης έλικας (διοίκηση, επιχειρήσεις, ακαδημία, πολίτες) στο τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο.
• Εξωστρέφεια: Η ενίσχυση της εξωστρέφειας του Πανεπιστημίου σε θέματα ενέργειας, περιβάλλοντος και δίκαιης μετάβασης, με έμφαση στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων που αντιμετωπίζουν προκλήσεις ενεργειακής μετάβασης προς την κλιματική ουδετερότητα.
• Συνεργασία και Δικτύωση: Η ανάπτυξη δικτύων και συνεργασιών με αντίστοιχα Ινστιτούτα των περιοχών ενεργειακής μετάβασης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και με αντίστοιχες πλατφόρμες και φόρα που έχει συστήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
• Έρευνα και Καινοτομία: Η διεξαγωγή βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας και η ανάπτυξη πρωτοπόρων τεχνολογιών για την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών.
• Επιστημονική Αριστεία: Η επίτευξη “επιστημονικής και τεχνολογικής αριστείας” σε επιλεγμένες περιοχές, που περιλαμβάνουν την ενέργεια, το περιβάλλον και τις πολιτικές.
• Προσέλκυση Επενδύσεων: Η προσέλκυση επενδύσεων στη Δυτική Μακεδονία και η ικανοποίηση των αναγκών του Ελληνικού και Ευρωπαϊκού βιομηχανικού και παραγωγικού τομέα.
• Συνδυασμός Έρευνας και Περιφερειακής Ανάπτυξης: Ο συνδυασμός της Έρευνας και της Καινοτομίας με την περιφερειακή ανάπτυξη και την προσέλκυση επενδύσεων.
• Συνεργασία με τη Βιομηχανία: Η διασύνδεση και λειτουργική συνεργασία με την Ελληνική και Διεθνή βιομηχανία.
• Διεθνής Συνεργασία: Το άνοιγμα στον κόσμο μέσω συνεργασιών με Ερευνητικά Κέντρα και Πανεπιστήμια στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
• Νέες Ερευνητικές Κατευθύνσεις: Η επιδίωξη της ανάπτυξης νέων διατμηματικών ερευνητικών κατευθύνσεων μεγάλου επιστημονικού, κοινωνικού και οικονομικού ενδιαφέροντος και υψηλής προστιθέμενης αξίας.
• Περιβαλλοντικές Τεχνολογίες: Η ανάπτυξη σύγχρονων περιβαλλοντικών τεχνολογιών για τη μείωση κυρίως του ανθρακικού αποτυπώματος βιομηχανιών.
• Κλιματική Αλλαγή: Η συμβολή στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
• Αξιοποίηση τεχνικών τεχνητής νοημοσύνης: Βελτιστοποίηση ενεργειακών συστημάτων για την ανάπτυξη έξυπνων δικτύων ενέργειας με έμφαση στη διαλειτουργικότητα, τη χρήση μεγάλων δεδομένων και την αυξημένη εποπτεία και επικοινωνία.
• Αυτόνομα Ενεργειακά Συστήματα: Η ανάπτυξη κόμβων αυτόνομων ενεργειακών συστημάτων διαφόρων επιπέδων που μπορούν να λειτουργούν αυτόνομα ή ως μέρος ενός μεγάλου διασυνδεδεμένου συστήματος ή ενεργειακής κοινότητας.
• Καινοτόμα Υλικά και Υπηρεσίες: Η ανάπτυξη καινοτόμων υλικών, νέων προϊόντων και υπηρεσιών.
• Ενεργειακός Σχεδιασμός: Ο βέλτιστος στρατηγικός ενεργειακός σχεδιασμός της περιφέρειας και της χώρας.
• Διαχείριση Ενέργειας: Ο σχεδιασμός, ανάπτυξη και υλοποίηση καινοτόμων λύσεων διαχείρισης ενέργειας.

Οι Βασικές Σχεδιαζόμενες Δράσεις του Ινστιτούτου είναι:

• Ενημέρωση και Ευαισθητοποίηση: Σχεδιάζεται η άμεση δρομολόγηση μιας συστηματικής προσπάθειας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της επιστημονικής κοινότητας εντός του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Στόχος είναι η ενημέρωση της κοινότητας αναφορικά με τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της απολιγνιτοποίησης και των πολιτικών για τη δίκαιη και αναπτυξιακή ενεργειακή μετάβαση.
• Εμπλουτισμός μελών του Μητρώου: Σχεδιάζεται ο εμπλουτισμός του Μητρώου του Ινστιτούτου με νέα μέλη, συμπεριλαμβανομένων μελών ερευνητικών κέντρων, εκπροσώπων τοπικών φορέων, εμπειρογνωμόνων και εκπροσώπων της Κοινωνίας των Πολιτών. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω στοχευμένων πρωτοβουλιών ενημέρωσης και προσέλκυσης νέων μελών.
• Επικοινωνία με την Περιφέρεια και τους Δήμους: Σχεδιάζεται η ενεργοποίηση μιας πρωτοβουλίας επικοινωνίας, συναντήσεων και ενημέρωσης με την Περιφέρεια και τους Δήμους της Δυτικής Μακεδονίας σε θέματα ενεργειακής ανάπτυξης και μετάβασης, προκειμένου το Ινστιτούτο να υποστηρίξει επιστημονικά την υλοποίηση της Δίκαιης Μετάβασης.
• Υποστήριξη Παρατηρητηρίου Δίκαιης Μετάβασης: Σχεδιάζεται η συστηματική υποστήριξη της προσπάθειας για τη σύσταση και λειτουργία ενός Παρατηρητηρίου Δίκαιης Μετάβασης σε περιφερειακό επίπεδο, όπως προβλέπεται στο Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης.
• Ενεργή Συμμετοχή σε Εδαφικές Επιτροπές: Σχεδιάζεται η διεκδίκηση επιστημονικής υποστήριξης από το Ινστιτούτο της Εδαφικής Επιτροπής του Προγράμματος Δίκαιης Μετάβασης για τη Δυτική Μακεδονία.
• Διεθνείς Συνεργασίες: Σχεδιάζεται η ανάληψη πρωτοβουλιών για την ανάπτυξη στενών διασυνοριακών σχέσεων και συνεργασιών στους τομείς της ενεργειακής μετάβασης, της κλιματικής αλλαγής και της αειφόρου ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό, σχεδιάζεται η διοργάνωση κοινών εκδηλώσεων στην Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία σε πρώτη φάση και στη συνέχεια στην ευρύτερη περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων.
• Συνεργασία με Ερευνητικά Κέντρα: Σχεδιάζεται η ανάπτυξη συστηματικών συνεργασιών με συναφή Ινστιτούτα και Ερευνητικά Κέντρα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
• Συμμετοχή σε Έρευνα και Εκπαιδευτικά Προγράμματα: Σχεδιάζεται η υποβολή προτάσεων και η συμμετοχή του Ινστιτούτου σε χρηματοδοτούμενα ερευνητικά προγράμματα και η υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων δια βίου μάθησης σε συναφή θέματα.
• Επικοινωνία και Διάδοση: Σχεδιάζεται η δημιουργία ιστοσελίδας, η δημιουργία αποθετηρίου Δίκαιης Μετάβασης και η συστηματική ενημέρωση των δράσεων του Ινστιτούτου μέσω κοινωνικών δικτύων. Επίσης, σχεδιάζεται η συστηματική έκδοση ενημερωτικών δελτίων (newsletters) για την καταγραφή των δράσεων του Ινστιτούτου και την παρακολούθηση των εγχώριων και διεθνών εξελίξεων αναφορικά με την ενεργειακή μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα.